کتاب شایو – معرفی کتاب

کتاب شایو از اوسامو دازای اولین رمانی می باشد که از آن نویسنده در ایران منتشر می می شود. اوسامو دازای نویسنده‌ای ژاپنی می باشد که باوجود عمر کوتاهش تاثیر بسیاری بر ادبیات ژاپن گذاشت. حتی نویسنده‌های بنامی مثل هاروکی موراکامی و همچنین کوبو آبه از او همچنین تاثیر پذیرفته اند. ولی باید توجه داشت متاسفانه آثار آن نویسنده هنوز در ایران شناخته شده نیست.

اوسامو دازای در دوران جنگ جهانی دوم که اکثر نویسندگان به‌خاطر محدودیت و همچنین شرایطِ سختِ چاپ، نوشتن را کنار گذاشته بودند، به تنهایی بار تمام ادبیات ژاپن را به دوش می‌کشد و همچنین نمی‌گذارد آن آتش خاموش می شود.

دازای در طول زندگی‌اش شش مرتبه خودکشی ناموفق داشته و همچنین در آخر به‌همراه زنی به رودخانه تاما می‌پرد و همچنین به زندگی‌اش خاتمه می‌دهد. (در فرهنگ ژاپن آن نوع خودکشی به خودکشی «جوشی» معروف می باشد.)

گویا ادبیات اوسامو دازای سراسر رنج و همچنین فقر و همچنین اعتیاد و همچنین پوچی شهروندان و مردم شهر ژاپن را پوشش می‌دهد و همچنین آن کتاب هم از آن قاعده جدا نیست. پشت جلد کتاب شایو تنها یک جمله از متن داستان به چشم می‌خورد:

آیا کسی هست که تباه نشده باشد؟

[ معرفی کتاب: رمان کافکا در کرانه اثر هاروکی موراکامی ]

کتاب شایو

کتاب شایو زندگی تلخ خانواده‌ای را بعد از جنگ ژاپن در فصل‌هایی با نام‌های «مار»، «آتش»، «گل‌های شب بو»، «نامه‌ها»، «بانوی من»، «افتاد مشکل‌ها»، «وصیت‌نامه» و همچنین «قربانیان» روایت می‌کند. راوی داستان کازوکو دختر خانواده می باشد. زنی مطلقه که پدرش مرده و همچنین برادرش به جنگ رفته و همچنین مدت‌هاست از او بی خبرند. حال او تنهایی از مادر مریضش مراقبت می‌کند. و همچنین تا زمانی که برادرش نائوجی برمی‌گردد ما شاهد سختی‌هایی هستیم که کازوکو با مادرش متحمل می‌شوند.

شایو در زبان ژاپنی به معنای پایین رفتنِ خورشید می باشد. تنها چیزی که در بطن کتاب و همچنین تمام طول داستان شاهدش هستیم: زوال. شاید زوال بهترین توصیفِ یک کلمه‌ای جهت آن کتاب باشد.

هرکدام از شخصیت‌های کتاب به‌نوعی رو به افولند. کازوکو؛ زنی مطلقه. نائوجی؛ برادرش، معتادی که اجبارا به جنگ فرستاده شده می باشد. و همچنین مادری رو به مردن و مرگ. خانواده‌ای که همراه هر کدام عمیقا درد می‌کشیم.

می‌دانیم که انسان‌ها به‌راحتی برچسب می‌خورند. برچسبِ فقر، اعتیاد، فساد، فحشا. آن کتاب، داستانِ پشتِ برچسب‌های انسان‌هاست. ما از انسان‌ها تنها و فقط زخمشان را می‌بینیم. ولی باید توجه داشت آن کتاب چسب زخم را برمی‌دارد تا ریشه زخم را دریابیم. داستان پشت درد هر انسان در جایی مدفون می باشد.

پس ما با رسیدن به یادداشت‌های نائوجی، به دنیایش نزدیک‌تر می‌شویم و همچنین ریشه اعتیاد و همچنین فسادش را لمس و همچنین درک می‌کنیم. کسی که از رنج به مواد رو می‌آورد، و همچنین جهت پول مواد تا گردن در قرض و همچنین حقارتِ خویش فرو می‌رود، به خانواده‌اش رو می‌زند و همچنین طرد می‌می شود، سمت انحرافات می‌گریزد، جهت رزرو بلیتِ دوستی و همچنین یا شهروندان و مردم شهر و همچنین مقبول واقع شدن در نظرشان به هر چاه تاریکی می‌پرد. و همچنین انقدر خود را مقدار و اندازه‌ی دیگران کوچک و همچنین حقیر می‌کند تا دیگر چیزی از او باقی نمی‌ماند.

در آن حین ما شاهد علاقه شدید کازوکو به دوستِ نویسنده کازوکو هستیم. کسی که زن دارد و همچنین انسان فاسدی هم هست. ولی باید توجه داشت کازوکو حاضر می باشد جهت به دست آوردن عشق او دست به هر کاری بزند. کازوکو به معنای واقعی کسی ست که در عشق ناکام مانده و همچنین حالا گویی عاصیانه به دنبال گرفتن حقش از آن زندگی به هر قیمتی می باشد. او که دارد به سی سالگی می‌رسد دیوانه‌وار دلش بچه می‌خواهد و همچنین حس می‌کند که زمان دارد از دستش می‌رود و همچنین او چیزی در دستانش ندارد. بی‌نصیب و همچنین بی‌بهره از عشق.

هم نائوجی و همچنین هم خواهرش از دو مسیر متغایر و متفاوت رفته رفته به حقارت می‌رسند، نزول می‌کنند تا تباه می‌شوند.

نائوجی در راه اعتیاد و همچنین فساد تباه می‌می شود و همچنین کازوکو در راه عشق. کازوکوی از عشق طرد شده در جستجوی محبت مردی زن دار در روز پایین‌تر می‌رود و همچنین به مرحله‌ای از حقارت می‌رسد که حاضر می باشد روسپی مردی متاهل می شود و همچنین تنها و فقط بچه‌ای از او داشته باشد. او گویی لبه پرتگاه، به ناچار به هوا چنگ می‌زند. ولی اعتقادش آن می باشد که انسان با عشق و همچنین انقلاب زاده شده می باشد. آن دو عنصرِ قوی در ذات هر انسانی هست. پس هیچ ابایی از اظهار بی‌پروای عشقش به مردی متاهل ندارد. و همچنین با وجود آگاهی از فساد و همچنین بی بند و همچنین باری مردی که می‌داند هرگز با او نخواهد ماند، معتقد می باشد آن هم مرد اقتدار و قدرتِ نوعی انقلاب عاشقانه را به او بخشیده و همچنین به دنیا آوردنِ بچه از مردی که دوستش دارد، نهایتِ انقلابِ اخلاقیِ اوست!

[ معرفی کتاب: رمان بازمانده روز اثر کازوئو ایشى گورو ]

افرادی که در آن کتاب می‌میرند تباه شدگانند. و همچنین افرادی که نمی‌میرند هم تباه شدگانی خواهند بود که تنها و فقط به شکل قربانی باقی مانده‌اند. همین. هر بازمانده‌ای قربانی می باشد. و همچنین چه تراژدی تلخی که ما را به آن پس نتیجه آن می شود که برساند که در آن زندگی زیباترین اوضاع، قربانی بودن می باشد! چیزی مثل بد و همچنین بدتر.

نائوجی در اعترافِ مراحلِ زوالش به همه معظلات و مسائل و مشکلات پیرامون اعم از مسائل فرهنگی و اجتماعی، خانوادگی، سیاسی و همچنین… چنگ می‌زند. ولی در آخر می‌فهمد که مقصر اصلی، نه اجتماع، بلکه ضعف فردی یا شخصی انسان‌هاست. که بین همه مشترک می باشد. پس می‌گوید همه از یک قماش‌اند. و همچنین چه چیزی دردناک‌تر از آن جمله که همه رو به زوالند؟ و همچنین پوچی، سرنوشتِ مشترکِ بشر. و همچنین آن دوری می باشد که دائم تکرار می‌می شود . پس بی‌ربط نیست که در اخر کازوکو می‌گوید انقلاب به قربانیان نگون بختِ بیشتری احتیاج دارد. و همچنین گویی تولد فرزندی که در راه می باشد، تکرار آن دورِ نگون بختی‌ای که تمامی ندارد را گواهی می‌دهد.

در ابتدا گفتم که شایو به معنی پایین رفتن خورشید می باشد. می‌قدرت کل زوال بشر را با غروب خورشید شبیه سازی کرد و همچنین متصور شد. در شایو همه همراه با خورشید پایین می‌روند. در سراشیبی‌ای کُند ولی باید توجه داشت زجر‌آور رو به تباهی و همچنین زوال. بنابراین به سوال اصلی و همچنین محوری کتاب بازمی‌گردیم: آیا کسی هست که تباه نشده باشد؟
بی‌شک سخنی‌ست بیهوده!