سایت قطره,لیست انتشارات تهران, لیست انتشارات ایران, لیست انتشارات کتاب
دکترین شوک
|دکترین شوک از قطره|
[ معرفی کتاب: کتاب بازجویی از صدام – اثر جان نیکسون ]
در مورد کتاب نائومی کلاین
من به عنوان فردی که در مسائل اقتصادی هیچ تخصصی ندارم (تمام مباحث و مطالب اقتصادی‌ای که خوانده‌ام شامل اقتصاد خرد و همچنین اقتصاد کلان در دانشگاه بود) در ابتدا از روبه‌رو شدن با کتاب دکترین شوک ترس داشتم. در واقع احساس می‌کردم کتاب به شدت تخصصی خواهد بود و همچنین عملا درکی از مباحث و مطالب آن هم نخواهم داشت. بنابراین در صورتی که تو هم مانند من فکر کردن و اندیشیدن کردن و اندیشیدن می‌کنید در همین ابتدا آن را در نظر داشته باشید که آن کتاب به هیچ وجه تخصصی نیست و همچنین هر خواننده‌ای با اندکی اطلاعات (که به راحتی می‌قدرت آن هم را از گوگل کسب کرد) می‌تواند آن هم را بخواند. البته که مفاهیم کتاب مانند اقتصاد بازار آزاد، خیلی زیاد گسترده می باشد که کتاب‌های خیلی زیاد بسیاری در ارتباط و رابطه با آن هم نوشته شده می باشد ولی باید توجه داشت در آن کتاب تمرکز بر روی دکترین شوک و همچنین «ظهور سرمایه‌داری فاجعه‌محور» می باشد. ضمن آنکه نویسنده به شکلی روان و همچنین پایه‌ای مفاهیم و همچنین مباحث و مطالب را گفتن می‌کند. بنابراین در صورتی که مخاطبی عادی هستید که از اقتصاد چیزی نمی‌دانید از روبه‌رو شدن با آن کتاب هراس نداشته باشید چرا که کتاب دکترین شوک، اطلاعات خیلی زیاد مهم در اختیار تو قرار می‌دهد.
قبلا گاهی آن ایده مورد بحث بود که ما شهروندان و مردم شهر عادی در آن جهان عروسک‌های خیمه‌شب‌بازی هستیم و همچنین در مقابل آدم‌های قدرتمندی هم خواهند بود که دور میز نشسته‌اند و همچنین جهت دنیا اراده و تصمیم راسخ می‌گیرند. بعد از خواندن آن کتاب به آن پس نتیجه آن می شود که رسیدم که واقعا آن ایده از واقعیت دور نیست. یعنی ما در کتاب عملا می‌بینیم که در جنگ عراق، یک سری از اشخاص و همچنین شرکت‌های پهناور و بزرگ بر روی تصمیمات اصلی تاثیر می‌گذارند و همچنین به وقوع فاجعه علاقه بسیاری دارند. حتی نائومی کلاین با بررسی کردن سودهای فراوانی که در پی جنگ نصیب بعضی از حکومت‌ها می‌می شود، آن ایده را بررسی کردن می‌کند که چرا زمانی فکر کردن و اندیشیدن کردن و اندیشیدن می‌شد آمریکا خود در حملات یازده سپتامبر نقش داشت.
در آن کتاب که با بهره بری و استفاده از منابع خیلی زیاد بسیاری نوشته شده می باشد و همچنین کمتر شامل نظرات خود نویسنده می باشد، می‌بینیم که در هر کشوری که دکترین شوک اجرا شده می باشد، به روش مشخص طبقه‌ای ابر پولدار ناگهان ظاهر شده‌اند که ثروتی فراتر از حد تصور دارند. طبقه‌ای که به شکل مستقیم از شوک وارد شده بر جامعه سود می‌برند. ناگفته مشخص می باشد که آن اشخاص نزدیک حلقه اقتدار و قدرت بودند و همچنین یا افرادی خواهند بود که به اجرای دکترین شوک کمک کردند.
کتاب با بررسی کردن کشورهایی که در آن هم‌ها دکترین شوک اجرا شده می باشد – مانند شیلی، عراق، چین، روسیه، انگلستان، تایلند و همچنین… – نشان می‌دهد که فاجعه از چیزی که فکر کردن و اندیشیدن کردن و اندیشیدن می‌کردیم گسترده‌تر می باشد. همچنین نقش آمریکا و همچنین صندوق بین‌المللی پول و همچنین سایر عوامل در ظهور سرمایه‌داری فاجعه‌محور بررسی کردن می‌می شود و همچنین به روش می‌قدرت گفت آن کتاب، قسمتی از تاریخ کشورها را هنگام و زمانی که که در اثر دکترین شوک غارت شده‌اند گفتن می‌کند.
همچنین در کتاب می‌بینیم که نولیبرالیسم نمی‌تواند به صورت عادی و همچنین دموکراتیک ظهور کند و همچنین به دلیل ماهیت غارتگر و همچنین خشنی که دارد توسط شهروندان و مردم شهر انتخاب می شود، بلکه در شرایط غیر عادی و همچنین بعد از شوک ظاهر می‌می شود. عملا یک شوک و همچنین فاجعه به نولیبرال‌ها کمک می‌کند تا آن هم‌ها به سیاست اقتصادی یک کشور وارد شوند و همچنین سیاست‌های خود را اعمال کنند. حال آن شوک می‌تواند جنگ، کودتا، حمله ضد بشری و ترویستی، بلایای طبیعی و همچنین یا چیز غیره ای باشد. البته در دوران تاچر در انگلستان، عملا دیدیم که شوک می‌تواند چیز خیلی زیاد متفاوتی باشد:
آنکه تاچر با موفقیت از عهده جنگ فالکلندز برآمد نخستین گواه مسلم آن امر بود که پیشبرد برنامه جذاب و جالب و خوب «مکتب اقتصادی شیکاگو» ضرورتا مستلزم دیکتاتوری نظامی و همچنین اتاق‌های شکنجه نیست. او اثبات کرده بود که با بهره‌گیری از بحران سیاسی به قدر کافی بزرگی که بتوان حول آن هم گرد آمد و همچنین همداستان شد، می‌قدرت در یک دموکراسی هم ورژن و نسخه محدودی از شوک‌درمانی را اعمال کرد. (کتاب دکترین شوک – صفحه ۲۱۲)
در نهایت آنکه با خواندن کتاب دکترین شوک متوجه می‌شوید که اغلب اراده و تصمیم راسخ‌های اقتصادی که سیاست هم در آن هم دخالت دارد خیلی زیاد پیچیده‌تر از چیزی می باشد که به فکر کردن و اندیشیدن کردن و اندیشیدن شهروندان و مردم شهر عادی خطور کند. بدون تردید تو هم مانند من هنگام مطالعه کتاب بهت‌زده خواهید شد و همچنین مدام به آن فکر کردن و اندیشیدن کردن و اندیشیدن می‌کنید که هر ایده‌ای در عمل خیلی زیاد متغایر و متفاوت‌تر از چیزی می باشد که انتظار می‌رود. با خواندن آن کتاب، می‌توانیم حداقل قسمتی از آن پیچیدگی‌ها و همچنین تفاوت‌ها را دیدن کنیم.
[ معرفی کتاب: کتاب در برابر استبداد – اثر تیموتی اسنایدر ]
جملاتی از کتاب دکترین شوک
هدف از شکنجه (یعنی مرحله «سست کردن و همچنین به راه آوردنِ» زندانی) ساخته یا ایجاد نوعی توفان شدید ذهنی می باشد: بعد از شکنجه، زندانی از نظر روانی به‌قدری به قهقرا رفته و همچنین وحشت‌زده می باشد که دیگر قادر نیست منطقی فکر کردن و اندیشیدن کردن و اندیشیدن کند یا حافظ منافع خود باشد. (کتاب دکترین شوک اثر نائومی کلاین – صفحه ۳۷)
تمام آرژانتینی‌ها، به نحوی، شاهد سربه‌نیستیِ هم‌وطنانشان بوده‌اند؛ با وجود آن، اکثر شهروندان و مردم شهر مدعی بودند که نمی‌دانند چه خبر می باشد! جهت توصیفِ معماری «وقوف با چشمانی گشاده، توام با چشمانی بسته بر ترور و همچنین وحشت» که اوضاعِ ذهنیِ مستولی در آن هم سال شمسی‌ها بود، آرژانتینی‌ها اصطلاحی دارند که می‌گوید: «از آنچه هیچ‌کس نمی‌توانسته بود نادیده گرفتن کند هیچ اطلاعی نداشتیم!» (کتاب دکترین شوک اثر نائومی کلاین – صفحه ۱۴۵)
جهت زیر و همچنین رو کردن اساس یک جامعه، راهی زیرکانه‌تر و همچنین مطمئن‌تر از ضایع کردن پول کشور وجود ندارد. آن روند همه نیروهای پنهان قانون اقتصاد را در جهت تخریب به کار می‌گیرد. (کتاب دکترین شوک اثر نائومی کلاین – صفحه ۲۱۷)
وزیر خصوصی‌سازی یلتسین، آناتولی چوبایس (که ساکس زمانی او را یک «مبارز راه آزادی» می‌خواند) و همچنین یکی از هوادارن صریح‌اللهجه «گزینه پینوشه» بود، اعلام کرد: «جهت برخورداری جامعه از دموکراسی، اقتدار و قدرت بایستی و حتما دست یک دیکتاتوری باشد.» آن سخنان پژواک مستقیم بهانه‌های «بر و همچنین بچه‌های شیکاگو»ی شیلی در حمایت از پینوشه و همچنین نیز پژواک مستقیم فلسفه دنگ ژیائوپنگ مبتنی بر فریدمن ایسم اقتصادی بدون آزادی بود. (کتاب دکترین شوک اثر نائومی کلاین – صفحه ۳۴۲)
نقطه اصلی شوک‌درمانی، گشودن روزنه‌ای جهت کسب سودهای کلان اقتصادی می باشد که خیلی سریع نه به رغم بی‌قوانین و قانونی، بلکه دقیقا به علت بی‌قوانین و قانونی حاصل می‌می شود. (کتاب دکترین شوک اثر نائومی کلاین – صفحه ۳۵۴)
شکنجه‌گران می‌دانند که یکی از سلاح‌های پرقدرتشان قوه تخیل خود زندانی می باشد – نشان دادن ابزار ترسناک اغلب از بهره بری و استفاده خود ابزار موثرتر می باشد. (کتاب دکترین شوک اثر نائومی کلاین – صفحه ۴۸۲)
همه عواملی که امروزه باعث ازهم‌پاشیدگی عراق می‌می شود – یعنی فساد فراگیر، فرقه‌گرایی شدید، موج بنیادگرایی مذهبی، و همچنین ظلم و همچنین ستم جوخه‌های مردن و مرگ – در ارتباط تنگاتنگ با برنامه جذاب و جالب و خوب «ضد طرح مارشال» بوش بالا گرفت. عراق، بعد از واژگونی صدام حسین، سزاوار و همچنین نیازمند بازسازی و همچنین تجدید وحدت بود، فرایندی که تنها و فقط به دست خود عراقی‌ها میسر بود. در عوض، کشور عراق درست در آن هم لحظه تزلزل و همچنین بی‌ثباتی، آزمایشگاهی غیرانسانی جهت سرمایه‌داری شد. (کتاب دکترین شوک اثر نائومی کلاین – صفحه ۵۰۵)
در زمانی نه چندان دور، بلایا دوره یکسان‌سازی فرهنگی و اجتماعی محسوب می‌شد و همچنین از لحظاتی نادر بود که جوامع متفرق تفرقه‌ها را کنار می‌گذاشتند و همچنین با هم تشریک مساعی می‌کردند. ولی باید توجه داشت بلایا اکنون به طرز فزاینده‌ای نقطه مقابل قبل‌ها می باشد: بلایا روزنه‌هایی را به بعدی‌ای خشن و همچنین خیلی زیاد متفرق می‌گشاید که در آن هم، پول و همچنین نژاد حرف آخر را می‌زند. (کتاب دکترین شوک اثر نائومی کلاین – صفحه ۵۹۸)
از هنگام رشد قارچ گونه «روستاهای فلاکت» در سراسر کشورهای واقع در «قیف جنوبی آمریکای لاتین» در دهه هفتاد، آن رها کردن و همچنین کنار گذاشتن ۲۵ تا ۶۰ قسمت و بخش جمعیت به حال خود، شاخصه و همچنین ویژگی نهضت تهاجمی «مکتب اقتصادی شیکاگو» شده می باشد. در آفریقای جنوبی، روسیه، و همچنین نئواورلئان، ثروتمندان دور خود دیوار می‌کشند. ولی باید توجه داشت اسرائیل آن فرایندِ اختیاری را یک گام جلوتر برده، و همچنین به دور فقیرهای خطرناک دیوار کشیده می باشد. (کتاب دکترین شوک اثر نائومی کلاین – صفحه ۶۲۹)
رمز و همچنین راز پلیدِ دوران نولیبرال آن می باشد که آن اندیشه‌ها هیچ‌گاه در یک مناظره و همچنین نبرد ایده‌ها شکست‌نخورده و همچنین در انتخابات هرگز رای مخالف به آن هم داده نشده می باشد. آن ایده‌ها در دوره‌های حساس سیاسی با ارعاب، و همچنین هرگاه مقاومت بالا می‌گرفت با خشونت علنی به کنار رانده شده می باشد، یعنی با تانک‌های پینوشه، یلتسین و همچنین دنگ شیائوپینگ نابود می‌شد. در مواقع دیگر، آن ایده‌ها را به آسانی، به قول جان ویلیام، خائنانه و همچنین با سیاست‌های جادوجنبلی پیاده می‌کردند. (کتاب دکترین شوک اثر نائومی کلاین – صفحه ۶۴۱)
همه مهندسین و متخصصین شوک‌درمانی به زدودن خاطره و همچنین حافظه مصمم‌اند. (کتاب دکترین شوک اثر نائومی کلاین – صفحه ۶۵۷)
مشخصات کتاب
- عنوان اصلی: دکترین شوک
- عنوان فرعی: ظهور سرمایه‌داری فاجعه‌محور
- نویسنده: نائومی کلاین
- ترجمه: مهرداد (خلیل) شهابی – میرمحمود نبوی
- انتشارات: اختران
- تعداد صفحات: ۷۵۲
- نرخ چاپ هشتم: ۸۵۰۰۰ تومان
👤 نویسنده مطلب: سروش فتحی
تو در مورد کتاب دکترین شوک چه فکری می‌کنید؟ لطفا در صورتی که آن کتاب را خوانده‌اید، حتما نظرات ارزشمند خود را با کافه‌بوک در میان بگذارید.
» معرفی چند کتاب دیگر:
- رمان جنگ آخر زمان
- کتاب دختر استالین
- کتاب سور بز
